Słów kilka o Pachamamie

dr. Dorota Fraczek                                                                     styczeń 2020

     

SŁÓW KILKA  O PACHAMAMIE

    Synod dla Amazonii wywołał tak wielkie zainteresowanie mediów iż wydawać by się mogło że to prawie sobór powszechny. Najwięcej chyba nieporozumień wnika ze zjawiska Pachamamy.

     To co media pokazywały to tyle, że w ogrodach watykańskich odbywa się jakaś ceremonia z udziałem Indian z jakimiś  obcymi dla chrześcijaństwu figurami a co najgorsze z udziałem samego papieża Franciszka. Nieznane figurki, nieznany obrzęd i do tego obecność głowy Kościoła jaki mogło wywołać efekt?

Co powiedzą o tym ….

      Widząc to co powie na ten temat teolog od duchowości? Mówiąc kolokwialnie, po oczach dadzą mu te figurki i modły wokół nich i pewnie powie, że to sprzeczne z pierwszym przykazaniem Bożym. Na wszelki wypadek idąc za radą św. Pawła powie „unikajcie wszystkiego co ma choćby pozór zła”. No i słusznie, bo jak nie wie o co chodzi to lepiej uważać. Co powie dogmatyk? Dogmatyk będzie za wszelką cenę bronił papieża z uwagi na dogmat o prymacie Piotra. Też słusznie, ale to również nie wyjaśni sprawy. A niewiedza a szczególnie kształtowanie poglądu w oparciu o niewiedzę nie tylko nie jest twórcze, ale i może być nawet niebezpieczne. Każdy kto ma jakąkolwiek styczność choćby ze stronami społecznościowymi wie ile razy papież Franciszek został z powodu Pachamamy nazwany heretykiem .

      Zapytajmy zatem co powie na ten temat misjolog a najlepiej taki który pracował w Andach.

Pozwolę sobie powołać się na opinię werbisty Ojcieca dr hab. Tomasza Szyszkę, prof. UKSW,  który przez sześć lat pracował na Altiplano w Boliwii i jest  prezesem Stowarzyszenia Misjologów Polskich.

         Twierdzi on, że Pachamama jest fenomenem religijności andyjskiej i tylko w kontekście tamtej rzeczywistości może być rozpatrywana. Pominę etymologię nazwy Pachamama choć i ona wiele może rzucić światła na sprawę a skupię się na  samym zjawisku.

O. Tomasz wskazuje najpierw  na trudne do przeżycia w wysokich Andach warunki. Pachamama związana jest z płodnością ziemi i tym wszystkim co Ziemia daje aby przeżyć. Indianie mieli tę świadomość, że to co pozwoli im przeżyć to jest właśnie ziemia, dlatego okazywali szacunek wszelkim płodom i zdobyczom ziemi. Można powiedzieć, że Pachamama to sposób wyrażania tego szacunku. Indianie ci nigdy nie wykonywali wizerunków Pachamamy i nie oddawali jej czci lub kultu. Dla lepszego zrozumienia można powiedzieć że Pachamam to czasownik a nie rzeczownik, wtedy będzie łatwiej zrozumieć ten fenomem. „W tym kontekście bardzo pomocna może się okazać wskazówka Jana Pawła II, zawarta w kazaniu wygłoszonym w boliwijskiej Cochabamba. Przemawiając do tamtejszej ludności, papież przypomniał, że całe stworzenie jest dziełem Boga, który wie, czego potrzebują ludzie do życia - również tego, co rodzi ziemia.  W tym kontekście papież wskazał, że ziemia jest pełną wymowy rzeczywistością, którą Indianie określają właśnie jako Pachamama. Została ona też określona jako rzeczywistość, która oferując człowiekowi swoje dary, jest „odbiciem Bożej Opatrzności”. Zatem fenomen Pachamamy w świece andyjskim należałoby traktować bardziej jako ewangelizacyjne wyzwanie niż jako zagrożenie. ” (cytat za o. dr hab. Tomaszem Szyszką).

Ogrody Watykańskie.

     W ogrodach watykańskich pojawiły się figurki, które tak naprawdę są bliżej nieokreślone. Nie są to figurki żadnych bóstw andyjskich jak zauważa misjonarz a już na pewno nie są  to figurki Pachamamy ponieważ jak już było wspomniane, Indianie nie robili wizualizacji Pachamamy.

      W jakiś  jednak materialny sposób Indianie chcieli wyrazić wdzięczność Opatrzności Bożej wyrażonej w płodach ziemi i przywieźli zrobione na te okoliczność symbole tej Opactrzności rozumiane na swój właściwy sposób. Również liturgia była dostosowana do mentalności Indian i sprawowana z pozycji ziemi tak jak to oni maja w zwyczaju.

Fakt dostosowania się papieża do kultury i mentalności Indian świadczy o mądrości dobrego Pasterza, a tymczasem został okrzyknięty heretykiem i bluźniercą.

Dodam jako dogmatyk, że papież może wprowadzić obrzędy  nawet na potrzebę jednego wydarzenia.

#Pachamama
#Papież w ogrodach Watykańskich
#papież heretyk
#Dorota Frączek